این موزه در کنار مقبره امیر غیاث الدین ملکشاه در ضلع غربی حرم مطهر رضوی واقع در خیابان اندرزگو 13، در بنای تاریخی حمام مهدی قلی بیک تأسیس شده است . برطبق اسناد موجود حمام مزبور در سال 1027ق توسط مهدی قلی بیک میرآخور باشی شاه عباس صفوی ، وقف آستان قدس رضوی گردید که پس از مرمت و بازسازی در سال 1385.ش به موزه مردم شناسی تغییر کاربری داد. در این موزه اشیایی از قبیل لوازم مورد نیاز در حمام های قدیمی ، انواع سماورهای ذغالی ، قندیل، ظروف مختلف، آبخوری، بخش نمایشگاه عکس قدیم و مردم شناسی به نمایش در آمده است.
گفتنی است افرادی که در حمام های آن زمان کار می کردند ، عبارت بودند از :
قهوه چی، دلّاک، جامه دار، قطار کش ( مسئول شستشوی لنگ ها و خشک نمودن شان در آفتاب ).
این بنا یکی از بزرگ ترین حمام های ایران است که وجه تمایزش با دیگر حمام ها نظیر حمام گنجعلی خان کرمان و یا فین کاشان و ... در نقاشی های موضوعی آن است که با تلاش مرمت کاران از لایه های هشتم و بعضاً سیزدهم زیرین به دست آمده اند.
محوطه ی ورودی حمام به وسیله ی یک پله و همراه با یک انحنای ملایم به هشتی کوچکی وصل می شود .
با عبور از 5 پله با همان انحنا به " سربینه " یا همان " رختکن " می رسیم که زیباترین بخش حمام است و با نقاشی و کاشی های زیر رنگی آراسته شده . تزئینات نقاشی 13 لایه است که قدیمی ترین لایه ی آن مربوط به دوره صفوی و جدیدترین لایه ، متعلق به دوره قاجار می باشد.
آخرین لایه ای که اکنون در معرض دید است، موضوعاتی چون زندگی اجتماعی مردم ، داستانهای شاهنامه ، ماه های سال سریانی ، چهار فصل و افسانه های قدیمی ایران را به تصویر کشیده است .
پس از گذر از رختکن ، فضایی به نام " هشتی " یا " میاندر " وجود دارد که ارتباط دهنده ی دو فضای سربینه و گرمخانه می باشد .
گرمخانه مربع شکل و دارای 4 ستون در وسط است که پوشش گنبدی شکل سقف ، مشتمل بر نورگیرها بر روی این ستون هاست.
نورگیری فضاهای مختلف حمام به دلیل قرار داشتن در داخل زمین از طریق نور گیر های کوچک و بزرگ تعبیه شده در سقف صورت می گرفته است . از دیگر قسمتهای حمّام که جلوه های ویژه هنری را در کنار فضاهای دیگر به نمایش می گذارداستخر آب است .
منبع : سرزمین من ایران
با سلام جهت استفاده از مطالب صلوات بر محمد و آل محمد بفرستيد و لطفاً لينك ما را در وبلاگ يا وبسايت خود قرار دهيد و به دوستان خود معرفي نماييد باتشكر - مديريت وبلاگ
نظرات شما عزیزان:
.: Weblog Themes By Pichak :.